بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی موثر بر بهره مندی شهروندان از فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهر یزد

چکیده ict یا فناوری اطلاعات و ارتباطات، که اشاره به اینترنت، رایانه (کامپیوتر)، ماهواره، تلفن همراه و غیره دارد، بدون شک تحوّلات گسترده ای را در تمامی ارکان زندگی به دنبال داشته و تأثیر آن بر جوامع بشری به گونه ای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل شدن به یک جامع? اطلاعاتی است. جامعه ای که در آن دانایی و میزان دسترسی و استفاد? مفید از دانش، دارای نقشی محوری و تعیین کننده است. گستر? کاربرد و تأثیر آن در ابعاد مختلف زندگی امروزی و آینده جوامع بشری، به یکی از مهم ترین مباحث روز جهان مبدّل شده و توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است. و تمام رفتارهای بشری تحت تأثیر این موضوع قرار گرفته است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی موثر بر بهره مندی شهروندان از فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهر یزد انجام شده است. جامع? آماری، این پژوهش را جمعیّت 54-17 سال، شهر یزد تشکیل داده است که بر اساس سرشماری سال( 1385)، 267870 نفر بوده و بر اساس فرمول کوکران 384 نفر آن ها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. تکنیک اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه بود که اعتبار (روائی) آن به روش محتوایی سنجیده شد و برای سنجش پایائی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برای مفاهیم اساسی پرسشنامه از مقدار مناسب برخوردار بود، داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که میزان بهره مندی اکثریت شهروندان یزدی (54-17 سال) از فناوری اطلاعات و ارتباطات در حدّ متوسط است. هم چنین متغیرهای آشنایی به زبان انگلیسی، سبک زندگی، میزان تحصیلات، درآمد ماهان? خانواده و نوع منزل مسکونی رابط? معناداری با میزان بهره مندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات ندارند؛ در حالی که متغیّرهای سن، جنس، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، مکان استفاده، نوع شغل، بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی، میزان سرمایه اجتماعی، نگرش به فناوری اطلاعات و ? ارتباطات، رضایتمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات و میزان نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای رابط? معنادار با میزان بهره مندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که میزان نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات، نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، سن، بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی، جنس و سبک زندگی در مجموع 0/47 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند. کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ بهره مندی؛ نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ سرمای? اجتماعی؛ یزد. ?